سرویس فدرال: اواخر ماه نوامبر سال جاری شرق­شناسان برجسته روسیه برای بحث و گفتگو حول موضوع اسلام در روسیه و بررسی آن در سطح دیگر کشورهای دنیا و درگیری­های مسلحانه در خاور میانه گرد هم آمدند.

یکی از موضوعات مهمی که در این جلسه مطرح شد به موضوع چگونگی اثر بخشی مقامات روسیه و مسلمانان کشور به کار با سازمان­هایی همچون اتحادیه جهانی علمای اسلامی به ریاست شیخ یوسف القرضاوی بود. این سازمان یکی از بزرگترین و بانفوذترین سازمان­های جهانی است که نزدیک به 90 هزار عالم اسلامی، اندیشمند، فقیه و مجهتد را در در یک جا جمع کرده است.

کار اثربخش با افکار عمومی در میان مسلمانان ظرافت­های زیادی دارد؛ کارمندان دولت که برای انجام این وظیفه گمارده می­شوند، معمولا کاری از پیش نبرده و در بیشتر موارد منافع مسلمانان را در نظر نمی­گیرند.

در طول سال­های پس از فروپاشی نسل جدید جوانان تحصیل کرده مسلمان که در خصوص رویدادهای کلیدی در کشور و عرصه جهانی موضع مستقلی اتخاذ می­کنند، رو به رشد فزونی گذاشته است.

به عبارتی، جوانان تحصیل کرده مسلمان در روسیه به بخش جدایی ناپذیری از جمعیت یک و نیم میلیاردی مسلمانان دنیا تبدیل شده است. به همین خاطر، کارکنان دولت بایستی دائما این عامل را در نظر داشته باشند که بخشی از جمعیت فعال مسلمان در روسیه همیشه نگاهی مستقل به سیاست­های داخلی و خارجی کشور دارند.

تلاش برای کنار زدن این گروه به واسطه تبلیغات و یا حتی سوق دادن آنها به سمت ادارات دینی به شیوه­ای که کلیسای ارتدوکس روسیه در پیش گرفته، با شکست روبرو خواهد شد. ساختار ادارات دینی اسلامی چه در روسیه و چه در سایر کشورهای دنیا با ساختار ادارات دینی در کشورهای غیراسلامی متفاوت است. مسلمانان هیچ­گاه در هرم قدرت با هم متحد نبوده و هیچ مرکز واحدی برای تصمیم­گیری به سبک پاتریارک ارتدوکس یا پاپ کاتولیک­ها نداشته­اند؛ اما این همه ماجرا نیست.

مرکز تصمیم­گیری و توسعه اندیشه­های دینی برای مسلمانان روس در مسکو واقع شده و نه جایی در خارج از کشور – عربستان سعودی، قطر، کویت و ترکیه و ...

ساختار اداره امور دینی در اسلام با حضور علمای دین، فقها و مجتهدین گره خورده است و این افراد تعیین کننده اندیشه­های دینی و حتی افکار دینی – سیاسی در دنیای اسلام هستند. در قرون گذشته نفوذ و تاثیر علمای اسلامی در دنیای اسلام به اندازه­ای گسترده بود که آنها حتی قدرت خلفا و سلاطین را نیز محدود می­ساختند.

اتحادیه جهانی علمای اسلامی، امروز در اینجا با هم متحد شده­اند، اما مسئولین حکومتی روسیه مدتهاست که این حقیقت را نادیده می­گیرند. با وجود نفوذ زیاد این اتحادیه بر اذهان میلیون­ها مسلمان در دنیا، نه مسلمانان روس و نه ادارات دینی در روسیه و نه حتی مقامات و مسئولین روسیه تا چندی پیش دلیلی برای ارتباط با این سازمان نمی­دیدند.

سال­های متمادی مقامات روس ترجیح می­دادند که این اتحادیه را به خاطر موضع­گیری مستقل مورد انتقاد قرار داده و رهبران آن را متهم به بی­توجهی نسبت به منافع روسیه در دنیای اسلام کنند.

با این حال، ریاست این اتحادیه نشان داد که خواهان ارتباط و همکاری نزدیک با رهبران مسلمانان روس و حتی مقامات و مسئولین کشور است؛ نمونه آن کارهای شیخ “علی الکاراداقی” یکی از رهبران این اتحادیه در محور روسیه است.

وی حتی از تشکیل شورای فقه روسیه برای توسعه موازین حقوق اسلامی مختص مسلمانان در روسیه حمایت بعمل آورد. ده­ها سال است که در اروپا مشابه این کارها انجام می­شود؛ شورای اروپایی برای فتاوی و تحقیقات و همچنین شورای فقه در امریکای شمالی از مدت­ها پیش فعال هستند؛ اما در روسیه پیشنهاد تشکیل این شورا در صف انتظار می­ماند.

بدون پرورش دانشمندان برجسته، فقها و مجتهدین در روسیه، بدون در نظر گرفتن اندیشه و موضع آنها در مسایل کلیدی کشور و بدون توسعه گفتگوهای گسترده با روشنفکران امت اسلامی (رهبران اتحادیه اسلامی) مسکو و سایر کشورهای خاورمیانه کورکورانه و با گوش­های ناشنوا به گفتگوهای خود با یکدیگر ادامه خواهند داد.

در شرایطی که روسیه بیش از پیش به گرداب درگیری­های مسلحانه در سوریه کشیده می­شود (از نظر بسیاری مسلمانان دنیا این درگیری­ها بین پیروان تشیع و تسنن است)، انجام گفتگوهای مستقیم بین مسکو و اتحادیه جهانی علمای اسلامی اهمیت بیشتری پیدا می­کند.

منبع: سایت شورای مفتیان روسیه

http://muslim.ru/articles/278/14252/